“Don’t think, feel! It is like a finger pointing away to the moon. Don’t concentrate on the finger, or you will miss all that heavenly glory.”
Eén van Bruce Lee’s meest bekende citaten afkomstig uit de film Enter the Dragon. En daarmee ook een van de vele voorbeelden waarom deze film behoort tot de klassiekers en een breed publiek (heeft) bereikt, niet alleen binnen de martial arts.
Het verhaal
De film begint op het terrein van de Shaolin tempel met een demonstratieduel tussen hoofdpersonage Lee (Bruce Lee) en zijn tegenstander (Sammo Kam-bo Hung). Ondanks dat het een gevecht is van slechts 1 minuut en 5 seconden, laat Lee zijn beheersing van verschillende technieken (stoot, trap en grappling) op verschillende afstanden (close-, medium- en long range) zien.
Tijdens het demonstratieduel zie je de hoofdpriester samen met een westerse man kijken naar het duel. Lee heeft een uitnodiging ontvangen voor een vechtsporttoernooi op het eiland van Mr. Han (Shih Kien). De westerse man blijkt de heer Braithwaite (Geoffrey Weeks) van de Britse inlichtingendienst te zijn en is gekomen om Lee te vragen mee te werken aan een undercover missie op Han’s eiland als deelnemer aan het vechtsporttoernooi. Han wordt verdacht van drugshandel en prostitutie. Han heeft een martial arts school op zijn eiland om talenten te werven om hem te helpen bij zijn handel wereldwijd. Han zelf was in het verleden Shaolin student, maar werd verbannen uit de tempel vanwege misbruik van hun gedragscode. Braithwaite´s undercoveragente Mei Ling (Betty Chung), is het eerder al gelukt om te infiltreren op Han´s eiland, maar alle contact met haar is verbroken.
Voor zijn vertrek naar het eiland, hoort Lee dat Han’s handlanger O’Hara (Robert ‘Bob’ Wall) verantwoordelijk is voor de dood van zijn oudere zus, Su Lin (Angela Mao Ying). Jaren geleden, tijdens de worsteling met O’Hara, vlak voor haar zelfdoding, heeft Su Lin hem in zijn gezicht gesneden, een groot litteken over zijn gezicht achterlatend.
Vecht, zonder te vechten
Met de boot worden de toernooideelnemers richting het eiland gebracht. Een van de vechters valt een kind lastig, waarop Lee even demonstreert hoe je ‘vecht, zonder te vechten’. Met een list stapt deze ‘bully’ in een roeibootje, die vervolgens door toedoen van Lee afdrijft. Het touw waar het bootje nog aan vastzit geeft Lee aan de kinderen en hebben daarmee de macht over het bootje en dus ook de bully.
De deelnemers arriveren op het eiland en worden warm onthaald door Han en zijn onderdanen met een groot feest vol eten en dames. Eén van de dames herkent Lee als de agente Mei Ling. Lee komt in contact met onder andere de Amerikanen Roper (John Saxon) en Williams (Jim Kelly). Deze 2 heren kennen elkaar al van eerder en hebben een historie samen van weddenschappen en oplichting.
Op de eerste wedstrijddag verslaan Williams en Roper met gemak hun tegenstanders en weten met weddenschappen nog wat geld te verdienen. Die nacht, nadat Lee contact heeft gelegd met Mei Ling, begint Lee met het zoeken naar bewijs tegen Han. Hij vindt een geheime ingang van een ondergrondse basis. Lee wordt betrapt door bewakers, maar het lukt hem ze te verslaan voordat ze hem kunnen identificeren. Buiten wordt Lee gezien door Williams, die een wandeling maakt. Williams wordt juist weer gezien door een bewaker, waarop Williams zonder argwaan de bewaker begroet.
De volgende dag voor de start van de tweede wedstrijddag, vertelt Han over de insluiper en waarschuwt de deelnemers over nachtelijke uitstapjes. Als statement straft hij zijn bewakers voor het falen in hun taak. Een aantal van de bewakers wordt met geweld gedood door de zeer brede bodyguard van Han, Bolo (Bolo Yueng/ Yang Sze). Dan is het de beurt aan Lee. Hij wordt geroepen voor zijn eerste wedstrijd. Zijn tegenstander is O’Hara. Lee verslaat O’Hara met een zeer goed geplaatste side-kick. O’Hara vliegt tussen de toeschouwers en Lee loopt als winnaar weg. O’Hara blijkt een slechte verliezer en pakt 2 flessen van de grond en slaat die kapot om als steekwapen te kunnen gebruiken. Lee keert zich om en schakelt O’Hara uit met uiteindelijk de dood als gevolg. Han kondigt aan dat O’Hara’s oneervolle aanval hem schande heeft toegebracht, en stelt de rest van het toernooi een dag uit. Han laat Williams naar zijn kantoor komen en beschuldigt hem van de aanval op zijn bewakers afgelopen nacht. Williams geeft aan dat hij inderdaad buiten was, maar niet alleen. Williams zwijgt verder en verraad Lee niet. Het komt tot een gevecht tussen Han en Williams, waarbij Williams wordt gedood in een handgevecht. Han slaat Williams letterlijk tot moes met zijn stalen opzethand als wapen.
Volgende scene wordt Roper rondgeleid in de ondergrondse basis en vraagt Han aan Roper om zijn vertegenwoordiger te worden voor zijn heroïnesmokkel in de Verenigde Staten. Om even duidelijk te maken dat er weinig keuze is, lopen ze ‘toevallig’ langs Williams die dood boven een grote ton met vloeistof hangt. Hij dreigt Roper net als Williams te zullen doden als hij weigert. Die nacht sluipt Lee opnieuw naar buiten en doorzoekt de ondergrondse basis. Dit keer vindt Lee voldoende bewijzen om Braithwaite te informeren en de Britse inlichtingendienst in stelling te brengen. Wanneer hij de radiozender gebruikt om contact op te nemen met Braithwaite, trekt Lee onbedoeld de aandacht van de bewakers. Hij moet zich een weg naar buiten vechten. De muren sluiten letterlijk om hem heen. Lee gaat rustig zitten, hangt de nunchaku’s om zijn nek en ondergaat wat staat te gebeuren.
Om zijn loyaliteit aan Han te bewijzen moet Roper de volgende dag met Lee vechten. Lee en Roper staan omringd door een massa bewakers van Han, die een menselijke arena creëren. Roper weigert tegen Lee te vechten en Bolo komt de ring in om te vechten. Als Lee richting Bolo stapt, houdt Roper hem tegen en gaat tegenover Bolo staan. Tijdens het gevecht zie je hoe Mei Ling ondertussen de gevangenen uit de ondergrondse gevangenis bevrijdt. Roper wint uiteindelijk met een goed geplaatste groinkick en schakelt Bolo uit. Han wordt razend en geeft zijn bewakers de opdracht om zowel Lee als Roper te doden. Lee en Roper vechten voor wat ze waard zijn, maar zijn zwaar in de minderheid. Ze houden het net lang genoeg vol, als de gevangen naar buiten rennen en de bewakers aanvallen. Han probeert te vluchten, maar Lee ziet dat en gaat hem achterna. Er vindt een gevecht plaats tussen goed en kwaad, dat met gemak de boeken in kan als meest iconisch gevecht in een film ooit. Iedereen kent wel de kunsthand van Han, waarmee Bruce Lee aan zijn eeuwig vastgelegde verwondingen komt. Eerst de berenklauw en daarna met de 4 lange messen, Bruce lee met de sneeën op zijn lichaam en gezicht, de zaal vol met spiegels die stuk voor stuk worden kapot geslagen. En tot slot hoe Han wordt gespietst aan zijn eigen speer die hij vlak daarvoor naar Lee had gegooid, maar in een van de spiegeldeuren terecht kwam. Wanneer Lee weer naar buiten gaat, ziet hij dat de meeste van Hans mannen zijn verslagen door Roper en de gevangenen. Lee en Ropers blikken doorkruizen elkaar en steken hun duimen op naar elkaar net wanneer helikopters arriveren als reactie op Lee’s eerdere noodoproep.
Extra informatie en invloed
Enter the Dragon was de eerste, en helaas ook de laatste, Amerikaanse productie van Warner Bros waarin Bruce Lee de hoofdrol speelde. Bruce Lee heeft de opnames van Game of Death (Golden Harvest) onderbroken voor de productie van Enter the Dragon. Officieel is Enter the Dragon de laatst afgeronde film van Bruce Lee. Game of Death is met een andere acteur en oud beeldmateriaal opgevuld, inclusief werkelijk beeldmateriaal van o.a. Bruce Lee’s uitvaart, waardoor Game of Death uiteindelijk in 1978 alsnog is uitgebracht.
Bruce Lee is overleden op 20 juli 1973 in Hong Kong, drie weken voordat de film in première is gegaan en heeft de film nooit zelf in de bioscoop kunnen aanschouwen.
Enter the Dragon heeft veel betekend voor zowel het onsterfelijke imago van Bruce Lee, als voor de Aziatische gemeenschap in de filmindustrie, als voor de martial arts community als voor….etcetera. Tot op de dag van vandaag zie je invloeden van deze film terug in andere films, video games, vechtsporten, enzovoort.
Enter the Dragon kent veel iconische scenes en uitspraken.
Een aantal van deze bekende uitspraken:
- “My Style? You Can Call It ‘The Art Of Fighting Without Fighting.'”
- “Man, You Come Right Out Of A Comic Book!”
- “Bullshit, mister Han Man!”
- “Boards Don’t Hit Back!”
Funfacts
Er zijn veel interessante weetjes en feiten over Enter the Dragon terug te vinden via diverse informatiebronnen. De leukste zijn altijd die achter de schermen hebben plaatsgevonden of waar het verhaal achter de scene niet algemeen bekend is. Een aantal leuke weetjes zijn onder andere:
- De hoofdpriester aan het begin van de film is een gastrol gespeeld door Roy Chiao. Roy Chiao speelde in Fist of Fury de Japanse eindbaas.
- Jacky Chan is een paar keer te zien in de film. Als stuntman heeft Bruce Lee Jacky een keer echt geraakt met een stok. Bruce Lee heeft als goedmaker aan Jacky beloofd dat hij in zijn volgende film mocht meespelen. Bruce Lee overleed en die volgende film is nooit gekomen.
- Bruce Lee is een aantal keer echt verwond geraakt in de film. Zo heeft Bruce Lee zich gesneden aan het glas van de gebroken flessen tijdens de scene met Bob Wall. Er was geen nep glas. Ook is Bruce Lee bij het tikken op het hoofd van de cobra een keer in zijn hand gebeten. Gelukkig waren de gifklieren verwijderd.
- De echte naam van Bolo is Yang Zse. Na deze film heeft Bolo zijn filmnaam veranderd naar Bolo Yueng.
- Linda Lee Cadwell, de vrouw van Bruce Lee had een korte cameo in de film. Tijdens het feestmaal loopt zij langs in een paarse jurk (36m40s).
- Angela Mao Ying kun je nog steeds tegenkomen in Amerika. Zij is eigenaresse van een aantal restaurants in New York.